"Krwawe łzy zawiedzionej macicy" - tak miesiączkę określa prof. Romuald Dębski, ginekolog, położnik. Wynika to z fizjologii kobiety, która podporządkowana jest ciąży, rodzeniu dzieci i karmieniu piersią. W tym czasie menstruacja nie występuje. Poza tym okresem u zdrowej kobiety w wieku rozrodczym menstruacja powtarza się regularnie co ok. 28 dni. Jest to zjawisko fizjologiczne polegające na cyklicznym złuszczaniu się nabłonka macicy pod wpływem zmian stężenia hormonów płciowych.

Prawidłowy cykl miesięczny

Prawidłowo menstruacja występuje co 24-28 dni. Jeśli okres pojawia się w okresach krotszych niż 24 dni, uznajemy go za częsty. Za regularne miesiączki eksperci uważają te, których zmienność między cyklami mieści się w czasie +/- 2-20 dni. Tak więc choć okres występuje cyklicznie, to mogą pojawić się rozbieżności między dokładnym czasem jego rozpoczęcia. 

Prawidłowy czas trwania krwawień miesięcznych wynosi od 4,5 do 8 dni. W przypadku gdy trwa on dłużej niż 8 dni, mamy do czynienia z przedłużonym krwawieniem. Zmierzoną (pomiar tzw. hematyny zasadowej w produktach higienicznych zużytych podczas cyklu) utratę krwi miesiączkowej wynoszącą 5-80 ml traktuje się jako normalne nasilenie krwawienia. Natomiast, jeżeli objętość miesięcznej utraty krwi wynosi powyżej 80 ml, mamy do czynienia z obfitymi krwawieniami miesiączkowymi.

Najczęstszym zaburzeniem cyklu są nadmiernie obfite i przedłużające się miesiączki, które nie są spowodowane zmianami chorobowymi. Takie dolegliwości mogą dotyczyć nawet połowy kobiet w wieku rozrodczym. Są one nie tylko uciążliwe, pogarszają jakość życia, ale mogą również spowodować anemię.

PMS, czyli zespół napięcia przedmiesiączkowego 

Wiele kobiet odczuwa pewien dyskomfort przed miesiączką, niekiedy dochodzi do niewielkiego wzrostu wagi ciała, obrzęku piersi, czemu towarzyszy drażliwość.

Natomiast wzdęcia, bóle głowy, zaczerwienienie twarzy, trądzik, wahania nastroju, lęk i drażliwość to charakterystyczne objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, czyli PMS. Dolegliwości mogą być tak silne, że uniemożliwiają kobiecie normalne funkcjonowanie. Szacuje się, że ok. 90% kobiet miesiączkujących odczuwa co najmniej jeden objaw charakterystyczny dla PMS. 

Istnieje też cięższa postać PMS - PMDD, czyli przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne. W tym wypadku dominują objawy psychiczne, jak znaczne obniżenie nastroju z uczuciem beznadziei, nasilony lęk i napięcie, konfliktowość.

Charakterystyczna dla PMS i PMDD jest prawidłowość, że początek miesiączki przynosi poprawę, natomiast zaburzenie pojawiają się ponownie po owulacji. Kobiety odczwające nasilone PMS/PMDD naprawdę dobrze czują się tylko jeden tydzień w miesiącu: między zakończeniem miesiączki a kolejną owulacją.

Jak leczyć napięcie przedmiesiączkowe i obfite krwawienie?

Objawy napięcia przedmiesiączkowego mogą złagodzić naturalne preparaty z wiesiołka lub dziurawca. Stosuje się również leki przeciwdepresyjne. Skutecznym i prostym rozwiązaniem jest zachamowanie owulacji, dzięki stosowaniu antykoncepcji hormonalnej. Terapia hormonalna jest zalecana również w wypadku nadmiernych i przedłużających się krwawień. Niektóre hormonalne tabletki antykoncepcyjne są zarejestrowane również z dodatkowym wskazaniem do leczenia silnego krwawienie menstruacyjnego. W Polsce jedynym preparatem z taką rejestracją jest Qlara. 

W niektórych wypadkach stosuje się leczenie chirurgiczne, czyli zabiegi popularnie zwane "łyżeczkowaniem jamy macicy", a w ostateczności nawet zabieg usunięcia macicy.

Jeśli mamy problemy z nadmiernym i długotrwałym krwawieniem, zespołem napięcia przedmiesiączkowego, trzeba koniecznie zgłosić się do ginekologa. Współczesna medycyna potrafi poradzić sobie z tymi problemami.