natemat.com.pl: Zdrowie, podróże, diety i gotowanie, finanse i prawo

„Byłem w Trokach, spędziłem tam kilka dni. Spacerowaliśmy, wiosłowaliśmy po jeziorze. Było to we wrześniu, największy epizod w całym moim smutnym życiu” – pisał Adam Mickiewicz do Franciszka Malewskiego. Także i dziś nie sposób się oprzeć urokowi tego miasta. Potężny zamek, na wyspie oblewanej wodami jeziora Galwe, karaimska ulica, znakomita kuchnia, a także istniejąca do dziś wielokulturowość i duch historii.

Dzieje Trok są związane z zamkową rezydencją książąt litewskich. Sama miejscowość powstała w XII lub XIII w. i była początkowo stolicą państwa plemiennego, a za czasów Giedymina siedzibą wielkoksiążęcą. Wówczas jednak znajdowała się ona w pobliżu dzisiejszego miasteczka, w miejscowości która nosi nazwę Stare Troki. Po śmierci Giedymina, Troki przejął Kiejstut. Od XIV wieku nastąpił szybszy rozwój miasta, osiedlili się tu m.in. kupcy niemieccy i angielscy. W latach 1392-1432 miasto stało się rezydencją Wielkiego Księcia Witolda. Później Troki straciły na znaczeniu na rzecz Wilna.

Historyczna część miasta leży na długim, wąskim półwyspie. Na zwiedzenie Trok i jego największych zabytków wystarczy pół dnia, drugi pół warto poświęcić na spróbowanie miejscowych potraw, zarówno karaimskich, jak też litewskich oraz spacer brzegiem jeziora.

Wspaniałe gotyckie zamczysko z czerwonej cegły na środku jeziornej wyspy znane jest chyba ze wszystkich folderów i zdjęć reklamujących Litwę. Najlepsze zdjęcia i opisy nie oddadzą w pełni uroku tego miejsca.  Zamek wzniósł książę Witold na początku XV, budowla pełniła m.in. funkcje obronne. W czasie wojen z Rosją (połowa XVII w.) został zniszczony i aż do XX w. był zabezpieczoną ruiną. Pierwsze próby dobudowy podjęto w okresie międzywojennym, wtedy Troki należały do Polski, ale zabrakło pieniędzy. Restauracja zamku zakończyła się dopiero w 1987 r. Zamek można zwiedzać, w komnatach urządzono historyczne ekspozycje, dojść można drewnianym mostem.

Kolejną, bardzo oryginalną atrakcją turystyczną Troki, jest uliczka Karaimska, zabudowana charakterystycznymi kolorowymi drewnianymi domami, zobaczymy tu również kenesę, drewnianą XVIII wieczną świątynie. Karaimi przybyli do Trok w XIV w z Krymu, sprowadzeni przez księcia Witolda. Stanowili gwardię przyboczną księcia. Karaimi wyróżniali się nie tylko charakterystyczną urodą, strojami, ale także własną religią, łączącą sobie elementy judaizmu i islamu. Karaimi mogą się pobierać tylko w obrębie własnej społeczności, dlatego ich liczba systematycznie maleje. Dziś w Trokach mieszka ok. 150 przedstawicieli tego narodu, w całej Litwie ok. 400.

Idąc główną ulicą bez trudu zobaczymy położony nieco wyżej, monumentalny kościół Nawiedzenia NMP, ufundowany przez księcia Witolda w 1409 r. Obecna świątynia pochodzi z początków XVIII w., stylem architektonicznym nawiązuje do baroku. Znajduje się tu słynący z cudów obraz Matki Boskiej Trockiej.  Nieco dalej znajduje się dziewiętnastowieczna cerkiew prawosławna.

Uroku miastu dodaje fakt, ze do dziś zachowało wielokulturowy klimat. Mieszkają tu Litwini, spora jest grupa Polaków, łatwo porozumieć się po polsku, często słyszy się na ulicach język rosyjski, o Karaimach już wspominaliśmy.

Warto zobaczyć jeszcze ruiny zamku Kiejstuta na półwyspie między jeziorem Bernardyńskim a Galwa. Piękny pałac w Zatroczu, należący niegdyś do Tyszkiewiczów. Za dworcem kolejowym, przy drodze do Wilna, znajduje się cmentarz, jest tu kwatera żołnierzy polskich poległych w latach 1919-1920, a obok także zaniedbany cmentarz karaimski.

Wielką atrakcją Trok jest tutejsza kuchnia, zwłaszcza karaimska. Możemy tu spróbować oryginalnych, bardzo smacznych potraw (w Wilnie często podają tylko podróbki). Bardzo popularne są kibini, pierogi nadziewane mięsem lub warzywami. W pobliżu kościoła znajduje się bardzo przyjemna kawiarnia, oferująca bardzo dobrą kawę, lody oraz czekoladki własnego wyrobu.

Troki znajduję się niespełna 30 km od Wilna. Mieszkając w Wilnie warto wybrać się tu na jeden dzień lub też zamieszkać w Trokach i zwiedzać Wilno. Baza noclegowa, jest dobrze rozwinięta, oprócz hoteli na turystów czekają także tańsze rodzinne pensjonaty. Do Wilna najwygodniej pojechać autobusem lub pociągiem (dużo połączeń). Bardzo pomocna jest informacja turystyczna.

tekst i zdjęcia: Piotr Janczarek

Trochę cen:
Pokój dwuosobowy w pensjonacie – ok. 120 litów.
Obiad w restauracji – 20-40 litów.
Kawa 3 lity.
Piwo 4 lity.
Nalewka Trzy Dziewiątki – 20 litów (0,5 l)
1 lt – ok. 1,15 zł.

www.trakai.info

Zobacz też nasz reportaż z Wilna w tym rozdziale.